Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Roman Anlayışı: Kültür, Ritüeller ve Kimlikler Üzerinden Bir Antropolojik İnceleme Bir Antropoloğun Perspektifinden: Kültürlerin Derinliklerine Yolculuk Kültürler, insanlığın farklı coğrafyalarda şekillenen, zamanla evrilen, belirli sembollerle tanımlanan ve her biri kendine özgü ritüelleri barındıran dinamik yapılar olarak varlık gösterir. Kültürel bir varlık olarak insan, kendi toplumunun değer yargılarıyla şekillenir, kimliğini, geçmişini ve varlığını bu kolektif bellekten inşa eder. Bir antropolog olarak, bu çeşitliliği anlamak, insanın sosyal yapılarındaki derin bağları ve sembolik anlamları keşfetmek arzusu içindeyim. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın edebi dünyasına baktığımızda da bu sorulara benzer bir yaklaşımın, yani kültürün ve kimliğin iç içe geçmiş yapılarının yansımasıyla karşılaşıyoruz. Ahmet…
8 YorumZekice Fikir Pınarı Yazılar
Hidroelektrik Santral Nereye Kurulur? Psikolojik Bir Bakışla İnsan ve Enerjinin Kesişimi Bir psikolog olarak insanların yalnızca duygularını değil, aynı zamanda çevreyle kurdukları bilinçdışı ilişkileri de anlamaya çalışırım. Bazen bir hidroelektrik santralin inşa edildiği yer bile, insan zihninin nasıl işlediğine dair derin ipuçları verir. Hidroelektrik santral nereye kurulur? sorusu ilk bakışta teknik bir mühendislik sorunu gibi görünür; oysa aslında bu soru, insanın kontrol, denge ve uyum arayışıyla ilgilidir. Doğayı Kontrol Etme İsteği: Bilişsel Psikoloji Perspektifi İnsanın doğayı dönüştürme arzusu, bilişsel psikolojide kontrol ihtiyacı olarak adlandırılır. Bu ihtiyaç, güvenlik hissinin temelinde yatar. Su gibi güçlü ve akışkan bir unsuru dizginlemek, aslında insan…
Yorum BırakHepatoloji ve Beslenme Nedir? Edebiyatın Dönüştürücü Diliyle Bedenin Hikâyesi Bir edebiyatçının gözünden bakıldığında, beden yalnızca biyolojik bir varlık değil, aynı zamanda anlatıların taşıyıcısıdır. Her hücre, bir kelimenin yankısı; her organ, bir hikâyenin ritmidir. Dil, bedeni biçimlendirir; kelimeler ise iyileştirir, bazen de hastalandırır. Hepatoloji —karaciğerin dili— bu hikâyenin tam ortasında durur. Çünkü karaciğer, bedenin en edebi organıdır: arınmayı, dönüşümü ve yaşamın yeniden yazılmasını temsil eder. Peki, Hepatoloji ve Beslenme Nedir? Bu iki kavram, edebiyatın anlatı evreninde nasıl yankılanır? Bedenin Romanı: Hepatoloji Üzerine Bir Anlatı Hepatoloji, karaciğerin hastalıklarını, işlevlerini ve iyileşme süreçlerini inceleyen tıp dalıdır. Ancak bir edebiyatçının kaleminde bu tanım, çok…
Yorum Bırak“Ya Panimayu” Ne Demek? Bilimsel Bir Merakın İzinde Dilin Gizli Katmanları Bir dildeki tek bir kelime ya da ifade, bazen o kültürün kalbine açılan bir pencere gibidir. “Ya Panimayu” da tam olarak böyle bir ifade. Rusça kökenli bu söz, kulağa melodik geliyor ama ardında hem dilbilimsel hem de psikolojik açıdan ilginç bir derinlik taşıyor. Bu yazıda, “Ya Panimayu” ifadesinin anlamını sadece çeviri düzeyinde değil, bilişsel bilimlerin merceğiyle inceleyerek dilin insan zihnindeki rolünü keşfedeceğiz. Basit Bir Çeviriyle Başlayalım: “Ya Panimayu” Nedir? Rusça “Я понимаю” (okunuşu: ya panimayu), Türkçede “Anlıyorum” anlamına gelir. Ancak bu sadece yüzeysel bir çeviridir. Aslında bu ifade, iletişimin…
Yorum BırakHellim Peyniri Lezzetli mi? Tat Algısının Psikolojisine Yolculuk Bir psikolog olarak, insan davranışlarının ardındaki görünmez süreçleri anlamaya çalışırken sık sık basit bir soruda gizlenen derin anlamları fark ederim. “Hellim peyniri lezzetli mi?” sorusu da ilk bakışta mutfakla ilgili gibi görünse de, aslında insan zihninin duyusal, duygusal ve sosyal katmanlarını açığa çıkaran bir pencere gibidir. Çünkü lezzet sadece damakta değil, zihinde ve kalpte oluşur. Bu yazıda, hellim peynirinin lezzetini yalnızca gastronomik değil, psikolojik bir mercekten inceleyeceğiz. Tat algısının bilişsel süreçlerle nasıl şekillendiğini, duygularımızın lezzeti nasıl etkilediğini ve toplumun yemek tercihleri üzerindeki sosyal gücünü birlikte keşfedeceğiz. Bilişsel Psikoloji: Tat Hafızasının Gücü Tat…
Yorum BırakHellim Peyniri Hangi Ülkeye Ait? Kültürel Kimliklerin Sofrasından Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak dünyanın çeşitliliğini anlamaya çalışırken en çok sofralara bakarım. Çünkü sofralar, yalnızca karın doyurulan yerler değil, kimliğin, aidiyetin ve hafızanın yeniden üretildiği alanlardır. “Hellim peyniri hangi ülkeye ait?” sorusu ilk bakışta coğrafi bir merak gibi görünür, ancak derinlemesine incelendiğinde bu soru, ulus, kültür ve kimlik gibi karmaşık olguların kesişiminde duran bir antropolojik bilmecedir. Bir peynirin kökeni, yalnızca mutfağın değil, toplumsal belleğin de haritasını çizer. Hellimin Hikâyesi: Bir Adanın Ortak Dili Hellim, Akdeniz’in ortasında, tarih boyunca sayısız medeniyetin geçtiği bir coğrafyada doğmuştur: Kıbrıs Adası. Bu ada, Antik Yunan’dan…
Yorum BırakGüzelleme Nazım Türü mü? – Kelimelerin Işığında Estetik Bir Yolculuk Bir edebiyatçı için kelimeler yalnızca seslerden ibaret değildir; onlar dünyayı dönüştüren, duyguyu şekillendiren ve zamanı aşan varlıklardır. Her dizede bir anlam devrimi, her sözcükte bir duygu imparatorluğu gizlidir. Bu yüzden “Güzelleme nazım türü mü?” sorusu, sadece bir bilgi sorusu değildir; aynı zamanda estetiğin, anlatının ve insanın kendini ifade etme biçiminin derin bir sorgusudur. Güzelleme: Halk Şiirinin Yüceltilmiş Dili Güzelleme, Türk halk edebiyatının en zarif ve duygusal nazım türlerinden biridir. Nazım türü olarak güzelleme, bir varlığı —çoğunlukla bir insanı, sevgiliyi, doğayı, bazen de bir değeri— överek anlatır. Övgünün merkezinde güzellik vardır;…
6 YorumKuzu Baskül Ne Demek? Geleceğin Tarımında Akıllı Tartım Sistemlerinin Rolü Teknolojiyle şekillenen bir geleceğe doğru hızla ilerliyoruz. Bugün belki yalnızca tarımsal üretimde kullanılan bir araç gibi görünen “kuzu baskül” kavramı, yarının dünyasında bambaşka anlamlar kazanabilir. Gelin, bu yazıda yalnızca “kuzu baskül ne demek?” sorusuna yanıt vermekle kalmayalım; aynı zamanda gelecekte bu teknolojinin toplumsal etkilerini, ekonomik stratejilerini ve insan merkezli vizyonlarını birlikte düşünelim. Belki de bu yazı, hepimizin zihninde yeni fikirlerin filizlenmesine vesile olur. Kuzu Baskül Nedir? Temelden Başlayalım Kuzu baskül, adından da anlaşılacağı gibi, kuzu ve küçükbaş hayvanların ağırlığını hassas bir şekilde ölçmek için kullanılan özel bir tartım cihazıdır. Tarım…
Yorum BırakKanser Tamamen Biter mi? Samimi Bir Umut, Akıllı Bir Yol Haritası Konu kanser olunca, klavyenin başına her geçtiğimde aynı şeyi hissediyorum: Hem içimde kocaman bir umut hem de dikkatle tartılması gereken gerçekler. “Kanser tamamen biter mi?” sorusunu bugün, bir grup yakın arkadaşımla sohbet ediyormuş gibi, dürüstçe ve merakla masaya yatırmak istiyorum. Gelin, kökenlerden başlayıp bugünün verilerine uzanalım, sonra da yarının olası dünyalarına göz atalım. Kökenlere Dönüş: Kanserle İnsanlığın Eski Tanışıklığı Kanserin izleri, modern tıbbın çok öncesine uzanıyor; kadim metinlerdeki tanımlardan, kemiklerde görülen izlere kadar pek çok kanıt, bu hastalığın insanlıkla birlikte evrildiğini düşündürüyor. Bu önemli çünkü “tamamen bitirmek” iddiası, yalnızca…
Yorum BırakTürkiye’de Grev Hakkı Ne Zaman Kazanıldı? Tarihsel Süreçten Günümüze Bir Değerlendirme Grev hakkı, yalnızca işçilerin üretimi durdurma eylemi değil, aynı zamanda emeğin onurunu ve adil ücret talebini temsil eden bir demokratik araçtır. Türkiye’de bu hakkın kazanılması, uzun bir mücadele ve siyasal dönüşüm sürecinin sonucudur. Bu yazıda, Türkiye’de grev hakkının tarihsel gelişimini, anayasal düzenlemelerini ve günümüzdeki tartışmaları ayrıntılı biçimde ele alıyoruz. Osmanlı Döneminden Cumhuriyet’e: Grevin Yasaklı Yılları Osmanlı İmparatorluğu’nda sanayileşme sınırlıydı; bu nedenle işçi sınıfı örgütlülüğü de oldukça zayıftı. 1908 II. Meşrutiyet’le birlikte sendikal faaliyetler canlanmaya başladı, ancak 1909 Tatil-i Eşgal Kanunu çıkarılarak grevler büyük ölçüde yasaklandı. Bu kanun, kamu hizmetlerinde…
Yorum Bırak